Bestorto
Bistorta officinalis
Polygonaceae
Autre noum : Couloubrino.
Noms en français : Bistorte, Serpentaire.
Descripcioun :La bestorto es uno planto coumuno de prado de mountagno mounte pòu curbi de vàstis estendudo. Fai de lònguis enflourejado (grapo) roso (raramen blanco). Li fueio remounton un pau sus lou pecou emé d'alo de 2 à 4 cm de larg.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso (li jòuini) e cuecho. Es un bon liume adouba dins mant'un relarg d'ùni biais. Lou rizoumo se manjo en Russìo e en Alaska (cue dins plusiour aigo). La bestorto es uno planto di proun vertuouso : vulneràri (garri li plago), anti-enflamativo, anti-bateriano, emoustatico, astingènto, analgesico, sedativo e mai enca.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bistorta
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 90 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Prado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bistorta officinalis Delarbre, 1800
(= Polygonum bistorta L., 1753 )
Tartarèio
Rhinanthus minor
Orobanchaceae Scrophulariaceae
Àutri noum : Tartarièio, Tartareo, Tartarìo, Crèsto-de-gau, Cascavello.
Nom en français : Petit rhinanthe.
Descripcioun :La tartarèio-di-pichot es uno planto coumuno de mountagno que trachis dins li prado e pelouso un pau umido. Fai partido di Rhinanthus sènso péu sus li coustat dóu "calice". Lou tube de la flour èi dre emé la labro dóu dessubre à dous dènt < 1 mm de long, e li d'en bas bèn duberto.
Usanço :Li tartarèio soun de planto parasito pas manjado pèr li bèsti. A Castelano (04) se dis : "la tartarièio manjo lou fen jusqu'à la granjo" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Caupon de rinantino empouisounanto que pòu servi contro la tavanìo. An peréu la prouprieta de tencha la lano e la sedo en jaune .
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rhinanthus
Famiho : Orobanchaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,6 à 1,9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhinanthus minor L., 1756